Dziedziczenie majątku za granicą może być źródłem nie tylko emocjonalnych, ale i prawnych trudności – szczególnie gdy mowa o tak złożonym systemie, jak prawo spadkowe we Włoszech. Oparte na zasadzie legittima, wymusza ono określony podział majątku niezależnie od woli zmarłego, co może prowadzić do konfliktów i nieporozumień. Dlatego, jeśli posiadasz lub zamierzasz odziedziczyć majątek we Włoszech, warto zawczasu zrozumieć lokalne przepisy i przygotować się do całego procesu z należytą starannością.
Zrozumienie włoskiego prawa spadkowego
Włoskie prawo spadkowe znacznie różni się od polskiego, głównie z powodu tzw. legittima, czyli przymusowego udziału spadkowego. Oznacza to, że najbliżsi krewni – dzieci, małżonek, a niekiedy także rodzice – mają ustawowe prawo do określonej części majątku, której nie można im odebrać nawet poprzez testament. Jeżeli zostaną pominięci lub otrzymają mniej niż przysługuje im zgodnie z prawem, mogą dochodzić swoich roszczeń w sądzie.
Testament we Włoszech nie może więc dowolnie rozporządzać całym majątkiem – możliwe jest swobodne rozdysponowanie jedynie jego części. Warto pamiętać, że ważność testamentu zależy od spełnienia włoskich wymogów formalnych, takich jak forma notarialna lub własnoręczne jego sporządzenie.
Znaczenie testamentu i zgodności z przepisami
Sporządzenie testamentu to jeden z najważniejszych kroków, by uniknąć problemów z prawem spadkowym we Włoszech. Choć dokument ten nie jest obowiązkowy, znacznie ułatwia przeprowadzenie postępowania i minimalizuje ryzyko konfliktów między spadkobiercami.
Testament powinien być zgodny z lokalnymi przepisami, zwłaszcza gdy dotyczy nieruchomości położonych we Włoszech. Dlatego też warto skorzystać z pomocy włoskiego prawnika, który zadba o formalną poprawność dokumentu i jego zgodność z przepisami dotyczącymi legittima.
Formalności związane z przyjęciem lub odrzuceniem spadku
Przyjęcie spadku we Włoszech wymaga złożenia stosownego oświadczenia – najlepiej jak najszybciej, jednak termin ustawowy to 10 lat od momentu śmierci spadkodawcy. Warto pamiętać, że samo opłacenie podatku spadkowego nie oznacza jeszcze formalnej akceptacji spadku.
W sytuacji, gdy majątek zawiera zadłużenie lub jest nieopłacalny, spadkobierca może go odrzucić. Najlepiej uczynić to w ciągu trzech miesięcy, szczególnie jeśli spadkobierca uzyskał dostęp do majątku. W przypadku nieruchomości konieczne jest również uzyskanie włoskiego poświadczenia dziedziczenia – tzw. Grant of Probate – w ciągu roku od śmierci.
Podatki, formalności i spory – jak ich uniknąć?
Prawo spadkowe we Włoszech wiąże się także z obowiązkiem zapłaty podatku spadkowego. Najbliżsi krewni mogą skorzystać z kwoty wolnej od podatku w wysokości 1 miliona euro, a powyżej tej wartości obowiązuje stawka 4%. Kluczowe jest również zgłoszenie zmiany właściciela nieruchomości (voltura catastale) w katastrze – należy to zrobić w ciągu 30 dni od przyjęcia spadku.
Aby uniknąć konfliktów między spadkobiercami, warto zainwestować w pomoc doświadczonego prawnika, szczególnie jeśli majątek jest znacznej wartości lub gdy część spadkobierców mieszka poza Włochami. W razie sporu, możliwe jest skorzystanie z mediacji lub arbitrażu, co może okazać się znacznie szybszym i tańszym rozwiązaniem niż proces sądowy.
Dziedziczenie przez cudzoziemców – na co uważać?
W przypadku cudzoziemców posiadających majątek we Włoszech, obowiązuje zasada, że dziedziczenie reguluje prawo państwa, w którym zmarły miał ostatnie miejsce zamieszkania. Jednak włoskie prawo spadkowe będzie miało zastosowanie do nieruchomości znajdujących się na terytorium Włoch.
Dlatego też planując dziedziczenie międzynarodowe, warto zawczasu zasięgnąć porady prawnej zarówno w Polsce, jak i we Włoszech. Dobrze przygotowana dokumentacja – akt zgonu, testament, odpisy aktów stanu cywilnego i dokumenty potwierdzające własność – pomoże uniknąć opóźnień i dodatkowych kosztów.
Więcej znajdziesz na stronie: https://www.emiliakruk.com/pl/prawo-spadkowe/